Zawarcie umowy najmu okazjonalnego ma na celu uproszczenie procesu usuwania z lokalu najemcy, który lokalu nie chce opuścić, mimo wygaśnięcia lub rozwiązania umowy najmu. Korzystając z tej konstrukcji, właściciel może dokonać usunięcia najemcy z lokalu bez prowadzenia długotrwałego procesu sądowego.
Do umowy najmu okazjonalnego lokalu załącza się w szczególności:
- oświadczenie najemcy w formie aktu notarialnego, w którym najemca poddał się egzekucji i zobowiązał do opróżnienia i wydania lokalu używanego na podstawie umowy najmu okazjonalnego lokalu w terminie wskazanym w żądaniu;
- wskazanie przez najemcę innego lokalu, w którym będzie mógł zamieszkać w przypadku wykonania egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu;
- oświadczenie właściciela lokalu lub osoby posiadającej tytuł prawny do lokalu o wyrażeniu zgody na zamieszkanie najemcy i osób z nim zamieszkujących w lokalu wskazanym w oświadczeniu (na żądanie wynajmującego załącza się oświadczenie z poświadczonym notarialnie podpisem).
Taka umowa silniej chroni prawa wynajmującego, ale wymaga od najemcy dodatkowych czynności i opłat związanych z notariuszem, co powoduje poważną niechęć potencjalnych najemców do przechodzenia przez tę procedurę. Poza tym czasami trudno jest wskazać adres lokalu, gdzie ma nastąpić eksmisja, co dotyczy głównie cudzoziemców i osób powracających po kilku latach do Polski.
Warto podkreślić, że w wielu krajach europejskich znaczna część społeczeństwa w ogóle nie zakłada zakupu mieszkania na własne potrzeby tylko stałe wynajmowanie mieszkań. W Niemczech jest to aż 60%. W Polsce również coraz wyraźniej widać ten trend, więc takie osoby zazwyczaj nie będą mogły wskazać lokalu, gdzie mogłaby odbyć się eksmisja.
Pamiętajmy
- Umową najmu okazjonalnego lokalu jest umowa najmu lokalu służącego do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych, zawarta na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat.
- Zawarcie umowy najmu okazjonalnego lokalu może być uzależnione od wpłacenia przez najemcę kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu okazjonalnego lokalu przysługującej właścicielowi w dniu opróżnienia lokalu oraz ewentualnych kosztów egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu.
- Właściciel będący osobą fizyczną, nieprowadzący działalności gospodarczej w zakresie wynajmowania lokali, zgłasza zawarcie umowy najmu okazjonalnego lokalu naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania właściciela, w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia najmu.
Powyższy opis w sposób uproszczony przedstawia przepisy w zakresie najmu okazjonalnego. Jedyną podstawą do podejmowania jakichkolwiek decyzji są przepisy prawa, a w szczególności ustawa z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20010710733
Przepisy dotyczące najmu okazjonalnego znajdują się w rozdziale 2a, art. 19a–19e.
(stan prawny na dzień 18 maja 2016 roku)